In januari 2023 wordt het capaciteitstarief geïntroduceerd in Vlaanderen. Dat bepaalt je netkosten op basis van het piekvermogen dat je van het elektriciteitsnet vraagt. We gidsen je graag door deze verandering en vertellen je wat dat voor jouw energiefactuur betekent.
-
Wat is het capaciteitstarief?
We kunnen je geruststellen: het capaciteitstarief is geen nieuw of bijkomend tarief, maar een andere manier om je distributiekosten te berekenen. Dat zijn de kosten die je ook nu al betaalt voor het gebruik en onderhoud van het elektriciteitsnet. Met die nieuwe berekeningswijze willen de netbeheerders ons ertoe aanzetten ons verbruik te spreiden in de tijd waardoor het elektriciteitsnet minder belast wordt.
Waarom betalen we binnenkort het capaciteitstarief?
Met dit nieuwe tarief wil de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt (VREG) ervoor zorgen dat we klaar zijn voor de (nabije) toekomst. Wanneer we met z’n allen gelijktijdig onze elektrische auto opladen, de wasmachine laten draaien en onze woning opwarmen met een warmtepomp, raakt het elektriciteitsnet mogelijk overbelast. De distributienetbeheerders zouden dan zware investeringen moeten doen om de capaciteit van het net uit te breiden en dat zou dan weer de distributiekosten van de gebruikers fel doen stijgen.
Om dat te voorkomen moedigt de VREG iedereen aan om het net efficiënter te gebruiken via het capaciteitstarief. Wie het netwerk minder belast door gespreid te verbruiken, wordt dus beloond.
Goed om weten: Als je wil berekenen wat het capaciteitstarief voor jou betekent, kan je een simulatie maken op de website van de VREG.
Hoe wordt het capaciteitstarief berekend?
Het capaciteitstarief wordt berekend aan de hand van de gegevens uit je digitale meter. Die meet je verbruik in blokken van een kwartier en hij onthoudt daarbij het gemiddelde verbruik binnen dat kwartier. Het kwartier met het hoogste gemiddelde verbruik is je ‘maandpiek’. Die maandpieken vormen de basis voor de berekening van je capaciteitstarief.
Analoge meters kunnen geen verbruikspieken meten. Voor wie op 1/1/2023 nog een klassieke meter heeft, wordt het capaciteitstarief berekend op basis van een gemiddelde maandpiek van 2,5 kW. Uiterlijk op 1/7/2029 moeten alle gezinnen en kleine bedrijven in Vlaanderen over een digitale meter beschikken.
Moet ik meer betalen?
Voor een gemiddeld gezin wordt ongeveer 20 % van de factuur bepaald door het capaciteitstarief. De overige 80 % is nog altijd afhankelijk van je verbruik. Of je meer zal betalen, hangt dus grotendeels van jezelf af. Je kan de kosten onder controle houden door zo weinig mogelijk energie te verbruiken, door je verbruik te spreiden in de tijd en pieken te vermijden. Hier vind je alvast enkele tips.
Concrete tips voor het capaciteitstarief
- Spreid je verbruik maximaal. Vermijd vooral dat grote verbruikers (o.a. elektrische auto, warmtepomp, elektrische boiler) op hetzelfde moment stroom verbruiken.
- Ga digitaal! Je digitale meter volgt je verbruik tot in de puntjes voor je op. Daardoor weet je perfect wanneer je het meeste verbruikt en kan je bijsturen.
- Check of je (af)wasmachine, droogkast, oven … een uitgestelde startfunctie hebben en activeer ze om de beurt.
- Bekijk of zonnepanelen in combinatie met een slimme thuisbatterij voor jou een mogelijkheid zijn. Deze laatste zorgt er o.a. voor dat je verbruikspieken worden afgevlakt door gebruik te maken van opgeslagen energie.
- Kies voor ‘traag laden’ van je elektrische wagen. Dat wil zeggen dat je je laadbeurt spreidt over iets meer uren dan gebruikelijk.
- Als je geen thuisbatterij hebt, probeer dan zoveel mogelijk te verbruiken op het moment dat je zonnepanelen elektriciteit produceren.
Goed om weten: ook slim omspringen met energie helpt je kosten te besparen.
Je kan 2 aspecten van je energiefactuur zelf beïnvloeden:
- De netkosten bij de netbeheerder via een slimme timing van je verbruik
- De elektriciteitsprijs bij je energieleverancier door minder te verbruiken
Besparen op energie is vaak een kwestie van vele kleintjes die samen een groot verschil maken.
Zo kan je jaarlijks minstens tot € 500 uitsparen op je energiefactuur.
Ontdek onze beste besparingstips in het boek ‘Een huis boordevol energie’, te koop bij Colruyt, OKay, Bio-Planet en Collect&Go.
Of krijg meer persoonlijk advies tijdens de workshop ‘(Be)spaar je energie’.
Jouw vragen, onze antwoorden
Bekijk alle veelgestelde vragenIs het capaciteitstarief van toepassing voor bedrijven?
Ja. Voor bedrijven varieert de impact van bedrijf tot bedrijf. Algemeen geldt zoals bij gezinnen: hoe minder pieken in het verbruik, hoe kleiner de impact van het capaciteitstarief op de elektriciteitsrekening. Bedrijven op laagspanning kunnen met de online simulator van de VREG de impact van de nieuwe nettarieven op hun jaarlijkse elektriciteitsfactuur berekenen.
Ik heb een digitale meter. Hoe krijg ik een zicht op mijn piekverbruik?
Het capaciteitstarief wordt berekend op basis van het ‘kwartiervermogen’. Je digitale meter registreert je elektriciteitsverbruik per kwartier. Binnen elk kwartier zijn er pieken en dalen in je verbruik. Het is het gemiddelde verbruik van elk kwartier dat in rekening genomen wordt. Het kwartier met de hoogste gemiddelde waarde in een maand is de maandpiek. Het capaciteitstarief wordt aangerekend op basis van die maandpieken. Meer informatie over je maandpieken vind je op mijn.fluvius.be. Meer informatie over de berekeningswijze van het capaciteitstarief vind je via volgende link.
Ik heb een klassieke meter. Hoe wordt het capaciteitstarief bij mij berekend?
Analoge meters kunnen geen verbruikspieken meten. Voor wie op 01-01-2023 een klassieke meter heeft, wordt het capaciteitstarief berekend op basis van een gemiddelde maandpiek van 2,5 kW. Omdat je analoge meter geen pieken kan meten, betaal je voor het capaciteitstarief een vast bedrag dat overeenkomt met de minimumbijdrage. Het andere deel van je transport- en distributiekosten betaal je, zoals voordien, op basis van je verbruik.
Kost een verbruikspiek tijdens de ochtend of in de vooravond meer?
Neen, voor het capaciteitstarief maakt het niet uit op welk moment je hoogste piek valt. Ook voor het resterende deel van de nettarieven speelt het moment waarop je elektriciteit afneemt niet langer een rol. Het onderscheid tussen dag- en nachttarief verdwijnt enkel voor het gedeelte van de nettarieven. DATS 24 biedt voor de consumptie van energie nog steeds een dag-nachttarief aan.
Is het capaciteitstarief nadelig voor elektrische wagens?
Neen. Als je een elektrische wagen hebt, krijg je dankzij het capaciteitstarief meer mogelijkheden dan vandaag om te besparen op je factuur. Door je wagen op te laden op momenten dat je weinig andere toestellen aanzet of door hem met een slimme laadpaal op te laden, betaal je met een digitale meter doorgaans minder dan vandaag.
